Treść komentarza do numerycznych prognoz meteorologicznych stanowi niezależne od biura prognoz meteorologicznych opracowanie wykonane w Centrum Modelowania Meteorologicznego i nie stanowi oficjalnej prognozy synoptycznej IMGW-PIB.

Opracowanie:

dr Grzegorz Duniec, Centrum Modelowania Meteorologicznego IMGW-PIB

Dzień 26 oraz noc 26/27 IV 2023 r.

Opis sytuacji synoptycznej w Europie z godziny 12/18 UTC, 25 IV 2023 roku

Pogodę w Polsce kształtował układ niskiego ciśnienia, którego centrum 1000 hPa zalega nad południową Szwecją, zaś wschodnie rejony kraju były w zasięgu pofalowanego frontu. W północno wschodniej Polsce były rejestrowane wyładowania atmosferyczne wewnątrzchmurowe oraz doziemne.

W rejonie Nowej Ziemi znajduje się wir cykloniczny o głębokości 1002,3 hPa. Nad zachodnią Rosją zalega płytki wiry cykloniczny z ośrodkiem 1004,4 hPa. Nad Grenlandią znajduje się wyż, który klinem sięga po Wyspy Brytyjskie. Nad Atlantykiem znajduje się układ wirów cyklonicznych o głębokości 995 hPa oraz 990,7 hPa.

Analiza górnego pola ciśnienia z dnia 25 IV 2023 roku, godzina 00/12 UTC

Niż zalegający nad południową Szwecją jest układem średnim, z zamkniętą cyrkulacja cykloniczną, aż do poziomu 400 hPa. Wyżej izohipsy gięte na kształt zatoki. Niż z rejonu Nowej Ziemi jest niżem wysokim z zamkniętą cyrkulacją cykloniczną aż do wysokości 300 hPa. Zalegające nad Atlantykiem dwa wiry cykloniczne są wysokimi układami niskiego ciśnienia. Rozbudowane ku górze, z zamkniętą cyrkulacją cykloniczną aż do poziomu 300 hPa. Niż zalegający nad zachodnią Rosją jest układem niskim. Na poszczególnych poziomach izohipsy gięte na kształt zatoki. Nad Płw. Iberyjskim izohipsy gięte na kształt klina.

Analiza górnego pola wiatru

Nad Atlantykiem przez Francję, aż po Morze Tyrreńskie zalega prąd strumieniowy na wysokości FL340, z maksymalną prędkością w osi prądu 45-60 m/s. Od Morza Północnego przez Niemcy, aż po Morze Adriatyckie i Jońskie zalega drugi prąd strumieniowy na wysokości FL310, z maksymalną prędkością w osi prądu 45 m/s. Nad Morzem Barentsa znajduje się prąd strumieniowy na wysokości FL270, z maksymalną prędkością w osi prądu 50 m/s. Nad zachodnią i północno zachodnią Rosją znajdują się dwa prądy strumieniowe znajdujące się na wysokości FL330 z maksymalną prędkością w osi prądu 45-50 m/s.

Tropopauza

W rejonie Czech zalega niż tropopauzy (tropopauza wykazuje w tym rejonie obniżenie i znajduje się na wysokości FL280). Nad Morzem Śródziemnym zalega wyż tropopauzy (tropopauza wykazuje w tym rejonie podwyższenie i znajduje się na wysokości FL450).

Rozkład pola prawdopodobieństwa ugięcia tropopauzy.

Analiza termiczna troposfery

Nad Morzem Barentsa, Morzem Norweskim, Morzem Północnym, północną Skandynawią, północny obszar Wysp Brytyjskich, znajduje się arktyczno-morska masa powietrza. Nad wschodnią Europą znajduje się polarno-kontynentalna masa powietrza. Płw. Iberyjski w zasięgu powietrza zwrotnikowego. Na pozostałym obszarze kontynentu znajduje się polarno-morska masa powietrza o zróżnicowanych właściwościach termicznych.

Nad Polską występuje dodatni kąt adwekcji wskazujący na adwekcję chłodu. Na wschodzie masy powietrza są cieplejsze od mas powietrza zalegających na zachodzie kraju. Dzisiaj jeszcze Polska była w zasięgu powietrza polarno-morskiego. Wschodnie krańce kraju były w zasięgu powietrza polarno-kontynentalnego.

Rozwój sytuacji barycznej nad Europą

Niż, który zalega nad południową Szwecją, nieznacznie przemieści się na północ, pozostając w dalszym ciągu nad południową Szwecją. Front związany z tym niżem, zalegać będzie w zatoce rozciągającą się od Skandynawii aż po Morze Jońskie. Powierzchnia frontowa będzie w dalszym ciągu pofalowana. Nad Nową Ziemią nadal znajdować się płytki niż, z ośrodkiem 1010 hPa. Niż znad zachodniej Rosji przemieści się na północ i zalegać będzie nad północno-zachodnią Rosją. Nad Atlantykiem znajdować będą dwa wiry cykloniczne z układem frontów atmosferycznych. Nad Grenlandią nadal będzie występował wyż, który klinem sięgnie po Wyspy Brytyjskie i Morze Północne. Nad Europą zachodnią i południową oraz Morzem Śródziemnym zalegać będzie obszar podwyższonego ciśnienia.

Rozwój górnego pola ciśnienia

Niż znad południowej Szwecji nadal będzie układem wysokim, z wyodrębnioną zamkniętą cyrkulacją cykloniczną, aż do poziomu 300 hPa. Głębokość wiru na wysokości 850 hPa zmniejszy się. Na wyższych poziomach głębokość wiru pozostanie na niezmienionym poziomie. Niż znad zachodniej/północno zachodniej Rosji jest układem niskim. Zamknięta cyrkulacja cykloniczna jedynie na poziomie 850 hPa. Na wyższych poziomach izohipsy gięte na kształt zatoki. Nad południowo zachodnią Europą, aż po Wyspy Brytyjskie izohipsy gięte na kształt klina na wszystkich poziomach. Nad południową Europą izohipsy gięte na kształt zatoki. Niż znad Nowej Ziemi jest układem wysokim, z zamknięta cyrkulacją cykloniczną aż do wysokości 300 hPa. Na poziomie 850 hPa głębokość wiru się zwiększy. Na poziomie 300 hPa głębokość wiru zmaleje. Nad Atlantykiem zalegają dwa wiry cykloniczne. Jeden z nich będzie układem wysokim z zamkniętą cyrkulacją cykloniczną aż do wysokości 300 hPa. Drugi (po wschodniej stronie), jest układem niskim, z zamknięta cyrkulacją cykloniczną na wysokości 850 hPa.

Rozwój górnego pola wiatru

Nad Atlantykiem przez Francję, aż po Włochy i Morze Jońskie zalegać będzie prąd strumieniowy na wysokości FL330, z maksymalną prędkością w osi prądu 45-60 m/s. Od Wysp Brytyjskich przez Morza Północnego aż po Danie zalegać będzie prąd strumieniowy na wysokości FL290, z maksymalną prędkością w osi prądu 45 m/s. W ciągu następnej doby prąd strumieniowy zbliży się do zachodnich granic Polski.

Ewolucja tropopauzy

Nad Polską, na wysokości FL350, zalegać będzie tropopauza.

Rozwój warunków termicznych troposfery

Nad Morzem Barentsa, Morzem Norweskim, Morzem Północnym, południowa Skandynawią, północny obszar Wysp Brytyjskich, nadal będzie w zasięgu arktyczno-morskiej masy powietrza. Nad wschodnią Europą znajdować się będzie polarno-kontynentalna masa powietrza. Płw. Iberyjski będzie w zasięgu powietrza zwrotnikowego. Na pozostałym obszarze kontynentu oraz nad Morzem Śródziemnym, Jońskim, Adriatyckim oraz Tyrreńskim zalegać będzie polarno-morska masa powietrza o zróżnicowanych właściwościach termicznych.

Z północnego zachodu zacznie napływać zatoka chłodu. W czwartek nad ranem północne rejony kraju w zasięgu powietrza arktycznego. Na południu średnia temperatura warstwy powietrza o grubości 5,5 km będzie wyższa. W czwartek oś zatoki chłodu będzie przemieszczała się na wschód obejmując swym zasięgiem północne rejony kraju.

Ewolucja pola wilgotności w pionowym profilu w troposferze

Na wysokości 850 hPa w dalszym ciągu wilgotność powietrza będzie duża.

W ciągu dnia na wysokości 500 hPa wilgotność niska, 10-30%. W nocy, w zachodniej, południowo zachodniej i częściowo południowej Polsce, nastąpi wzrost wilgotności do wartości 80-95%.

Na wysokości 9 km, w ciągu dnia, na wschodzie kraju oraz krańcach południowo zachodnich występować będzie duża wilgotność. Z czasem od zachodu nasuwać się będzie strefa zwiększonej wilgotności.

Prognostyczne diagramy aerologiczne

Prognoza zachmurzenia

W ciągu dnia zachmurzenie duże. Na wschodzie kraju całkowite. Wieczorem i w nocy, w wielu rejonach kraju, wystąpią rozpogodzenia. Od zachodu nastąpi wzrost zachmurzenia.

W ciągu dnia należy spodziewać się chmur Stratocumulus, Cumulus congestus oraz możliwy Cumulonimbus. W nocy występować będą chmury Stratocumulus.

W piętrze średnim należy spodziewać się chmur Altocumulus oraz Altostratus.

Na wschodzie kraju, w ciągu dnia, występować będą chmury Cirrus oraz Cirrostratus. Na pozostałym obszarze możliwe chmury Cirrus. W nocy na wschodzie kraju mogą nadal zalegać chmury Cirrus, możliwy Cirrostratus. Na zachodzie kraju również chmury Cirrus oraz możliwy Cirrostratus.

Mikrofizyka chmur

Prognoza opadów

W dzień, w godzinach porannych jeszcze występować będą opady deszczu. Lokalnie dość intensywne. Na pozostałym obszarze możliwe opady przelotne deszczu. W górach opad przelotny śniegu. Rano w woj. podlaskim możliwe opady śniegu lub deszczu ze śniegiem ewentualnie krupy śnieżnej.

Mechanizm powstawania krupy śnieżnej jest prosty. Chmura Cumulonimbus zbudowana jest z kropelek wody, z przechłodzonych kropelek wody, kropel deszczu, przechłodzonych kropel deszczu, kryształków lodu, płatków śniegu, ziaren lodowych, krupy śnieżnej, cząstek gradu. Zanim jednak w chmurze Cb pojawi się krupa śnieżna czy grad muszą zajść pewne procesy. Kiedy kryształek lodu/płatek śniegu porusza się w chmurze zderza się z przechłodzonymi kropelkami wody (otoczenie charakteryzuje się temperaturą poniżej 0 st. C). W wyniku zderzenia przechłodzone kropelki szybko zamarzają i sklejają się z powierzchnią kryształka/płatka. Powstaje oszroniony kryształek lodu/płatek śniegowy [1,2]. Ponieważ kryształek/płatek nie zderza się tylko z pojedynczymi kropelkami tylko z dużą ich ilością, wówczas w pewnej chwili tracimy możliwość rozpoznania jego pierwotnych cech. Taką cząstkę nazywamy krupą śnieżną [1,2,3]. Rozmiary krupy śnieżnej to cząstki o rozmiarach od 2 mm do 5 mm [3]. Cząstki krupy śnieżnej mogą stać się zalążkiem do powstania gradu. Typowe cząstki krupy śnieżnej poruszają się z prędkością 1-3 m/s [1]. Ponieważ krupa zbudowana jest z dużej ilości zamarzniętych kropelek. Przestrzeń między zamarzniętymi kropelkami, tzw. szczeliny, wypełnione są powietrzem. Gęstość krupy waha się w szerokim zakresie od 0,05-0,89 g/m³ [2]. Ziarna krupy śnieżnej mogą przyjmować kształt kulisty lub stożkowy. Ze względu na strukturę są kruche. Kiedy opadają i zderzają się z twardą powierzchnią mogą odbijać się i ulegać rozpadowi. Kiedy obserwator weźmie w rękę ziarno krupy, może je łatwo zgnieść. Opad krupy śnieżnej może występować w towarzystwie płatków śniegu lub kropel deszczu, jako opad przelotny [4].

Źródło: D. J. Stensrud, Parameterization Scheme: Keys to Understanding Numerical Weather Prediction Model, Cambridge University Press, 2007.

Źródło: P. K. Wang, Physics and Dynamics of Clouds and Precipitation, Cambridge University Press, 2013.

Prognoza pola wiatru

W ciągu dnia wiatr zachodni i północno zachodni, 11-35 km/h. W nocy wiatr zachodni (https://cmm.imgw.pl/cmm/?page_id=7955).

W ciągu dnia występować będą porywy wiatru do 60-70 km/h.

Prognoza widzialności

W ciągu dnia widzialność dobra. W nocy w wielu rejonach Polski wystąpi ograniczenie widzialności poniżej 10 km, czyli zamglenie. Nad ranem ograniczenie widzialności do 3 km, głównie w centrum i na południu kraju.

Prognozę pozostałych pól meteorologicznych można znaleźć pod adresem www.cmm.imgw.pl

Literatura:

1. D. J. Stensrud, Parameterization Scheme: Keys to Understanding Numerical Weather Prediction Model, Cambridge University Press, 2007.
2. P. K. Wang, Physics and Dynamics of Clouds and Precipitation, Cambridge University Press, 2013.
3. Międzynarodowy Atlas Chmur, Atlas skrócony, IMGW, Wydawnictwo Geologiczne, 1987.
4. Instrukcja dla stacji meteorologicznych, IMGW, Wydawnictwo Geologiczne, 1987.

Komentarz opracowano o 3:18, 26 IV 2023 roku.