Treść komentarza do numerycznych prognoz meteorologicznych stanowi niezależne od biura prognoz meteorologicznych opracowanie wykonane w Centrum Modelowania Meteorologicznego i nie stanowi oficjalnej prognozy synoptycznej IMGW-PIB.
Opracowanie:
dr Grzegorz Duniec, Centrum Modelowania Meteorologicznego IMGW-PIB
Opis aktualnej sytuacji meteorologicznej w kraju i w Europie
Wyż znad Atlantyku przemieścił się nieznacznie na wschód i jego centrum, 1033,8 hPa, zalega nad Wielką Brytanią. Wyż nieznacznie osłabł, ale klinem nadal obejmuje rejon zachodniej i środkowej Europy, w tym także Polskę. Na zachód od wyżu zalega głęboki niż, z centrum 975 hPa nad Atlantykiem, który jest już w ostatnim stadium rozwoju, wypełnia się. Nad Azorami zalega centrum 1020,5 hPa kolejnego układu wysokiego ciśnienia. W rejonie Cieśniny Duńskiej oraz Morza Norweskiego, w czwartek w godzinach popołudniowych, doszło do frontogenezy i cyklogenezy. Niż się pogłębia i jego centrum 998,8 hPa znajduje się nad Norwegią. Nad zachodnią Rosją doszło do frontogenezy, utworzył się front ciepły, który zwarł się z frontem okluzji, który rozciągał się wczoraj od Morza Barentsa, przez półwysep Kolski, aż po Estonię. W punkcie zwarcia doszło do cyklogenezy i utworzył się młody cyklon, z centrum 994 hPa, nad północno zachodnią Rosją. Drugi ośrodek niskiego ciśnienia, z centrum 984,6 hPa, zalega nad Morzem Norweskim. Nad Grenlandią rozwinął się wyż, z centrum 1038,4 hPa. Nad Europą południową zalega płytki niż, z centrum 1010,7hPa nad Korsyką.
Analiza pola barycznego na wyższych poziomach izobarycznych
Wyż znad Atlantyku nadal dobrze widoczny na wyższych poziomach w troposferze. Na osi wyżu w kierunku pionowym rozłożone są następujące centra: 156 gpdam na wysokości 1,5km, 308 gpdam na wysokości 3km, 564 gpdam na wysokości 5,5 km. Wyż umocnił się na wysokości 1,5km oraz 3 km. Na wyższych poziomach wysokość powierzchni izobarycznych na niezmienionym poziomie. Niż znad Morza Tyrreńskiego nadal dobrze zaznaczony na wyższych poziomach w troposferze. Na osi niżu w kierunku pionowym rozłożone są następujące centra: 144 gpdam na wysokości 1,5km, 296 gpdam na wysokości 3km, 548 gpdam na wysokości 5,5 km, 896 gpdam na wysokości 9km.
Nad wschodnią Europą, północno wschodnią, północno wschodnią Polską, nad Skandynawią, nad Morzem Norweskim, w rejonie Islandii oraz nad Hiszpanią i północną Afryką, rozciąga się strefa dużych zagęszczeń izohips i izoterm. Jest to obszar występowania prądów strumieniowych lub stref dużych prędkości wiatru (significant europejski, na godzinę 06 UTC). Nad Polską północno wschodnią, na wysokości FL300 zalega oś prądu strumieniowego z maksymalną prędkością w osi prądu 50 m/s. Wysokość tropopauzy FL350 (35000 ft.).
Rozwój sytuacji barycznej nad Europą w horyzoncie 24 godzin
Niż znad Norwegii nadal będzie się pogłębiał i przemieszczał w kierunku ESE. W nocy centrum niżu będzie znajdowało się w rejonie Zatoki Fińskiej. Jutro znajdzie się na granicy rosyjsko-estońskiej. W nocy na Bałtyku w zatoce zalegać będzie front chłodny, który jutro będzie przemieszczał się z północy na południe, tranzytując przez nasz kraj. Nad Polską zaznaczy się zwiększony gradient ciśnienia. Front chłodny wygięty w łuk rozciągać się będzie nad Niemcami, nad Morzem Północnym, przechodząc następnie w odcinki ciepły i chłodny, aż po Islandię. Wyż nad Anglią nadal będzie zalegał, nieznacznie osłabnie, do 1030 hPa w jego centrum. Nad Atlantykiem kolejne, głębokie, układy niskiego ciśnienia. Jeden z nich jest i będzie nadal w stadium okludowania z rozległym pofalowanym frontem okluzji. Drugi, znajdujący się na zachód od niego, będzie pogłębiał i okludował. Jutro w jego centrum ciśnienie wyniesie 975 hPa.
Analiza prognostycznego pola geopotencjału na wyższych poziomach izobarycznych
Niż, który w nocy dotrze nad Zatokę Fińską rozbudował się w pionie. O północy jego głębokość wzdłuż osi będzie następująca: 118 gpdam na wysokości 1,5 km, 506 gpdam na wysokości 5,5 km oraz 846 gpdam na wysokości 9 km. Wyż znad Anglii nadal dobrze zaznaczony na wyższych poziomach izobarycznych. Niż znad Korsyki rozbudowany w pionie i również widoczny na wyższych poziomach izobarycznych. Niż będzie się pogłębiał, w wyższych partiach troposfery. Wysokość powierzchni izobarycznych zmaleje z 143 gpdam do 142 gpdam na wysokości 1,5km, z 546 gpdam na 545 gpdam na wysokości 5,5km oraz z 892 gpdam na 891 gpdam na wysokości 9km. Na pozostałych poziomach wysokość powierzchni izobarycznych pozostanie na niezmienionej wysokości a mianowicie 545 gpdam na wysokości 5,5 km oraz 891 gpdam na wysokości 9km. Niż znad północno zachodniej Rosji, znajdujący się poza zasięgiem dolnej mapy synoptycznej zaznaczony jest na wyższych poziomach ze względu na pochylenie osi w kierunku zachodnim, w kierunku chłodniejszych mas powietrza. Proces wypełniania niżu obejmie już wyższe poziomy w troposferze. Wysokość powierzchni izobarycznych wzrośnie z 490 gpdam do 494 gpdam na wysokości 5,5km oraz z 822 gpdam do 825 gpdam na wysokości 9km. Wiry cyklonalne, nad Atlantykiem, również rozbudowały się w pionie i są widoczne na mapach TB. Z analizy pola geopotencjału wynika, że proces pogłębiania (obniżania powierzchni izobarycznych) przebiega w całym profilu troposfery.
Nad wschodnią Europą, północno wschodnią, północno wschodnią Polską, nad Skandynawią, nad Morzem Norweskim, nad Morzem Grenlandzkim, w obszarze otaczającym antycyklon znad Anglii oraz nad Hiszpanią, Portugalią, południową Europą i północną Afryką, rozciąga się strefa dużych zagęszczeń izohips i izoterm. Jest to obszar występowania prądów strumieniowych lub stref dużych prędkości wiatru (significant europejski, na godzinę 18 UTC oraz 06 UTC – 4 III). Nad Polską północno wschodnią, na wysokości FL270 zalega oś prądu strumieniowego z maksymalną prędkością w osi prądu 45 m/s. Wysokość tropopauzy FL400 (40000 ft.).
Nad północno wschodnią i północną częścią kraju, na wysokości 9 km wzrost prędkości wiatru. W nocy z piątku na sobotę wartość prędkości osiągnie wartość 50 m/s. W sobotę po południu prędkość na tej wysokości zacznie bardzo powoli słabnąć osiągając wartość 42,5 m/s nad ranem w niedzielę. W niedziele strefa zwiększonej prędkości wiatru przesunie się w kierunku południowym nad dzielnice centralne i w dalszym ciągu prędkość wiatru pozostanie na poziomie 40 m/s wieczorem.
Rozwój sytuacji barycznej nad Europą w horyzoncie 48 godzin
Niż znad granicy rosyjsko-estońskiej przemieści się dalej na wschód i znajdzie się nad zachodnią Rosją. Znajdzie się w stadium wypełniania i okludowania. Rozległa zatoka, w której znajduje się front rozciągać się od Rosji przez Rumunię, Węgry, Słowację, Czechy, Niemcy po Morze Północne. Południowe rejony kraju pozostaną w zasięgu frontu atmosferycznego. Wyż nad Anglią słabnie i powoli zanika. Nad Atlantykiem układ niskiego ciśnienia, który będzie w stadium okludowania, Na zachód od zanikającego wyżu zalegać będzie w zatoce pofalowany front z odcinkiem frontu okluzji oraz chłodnego. Nad północna Afryką i Morzem Śródziemnym utworzy się układ wysokiego ciśnienia. Nad Grenlandią zalegać będzie również układ wysokiego ciśnienia.
Analiza prognostycznego pola geopotencjału na wyższych poziomach izobarycznych w horyzoncie 48 godzin
Niż z nad zachodniej Rosji powinien się pogłębiać na wysokości 1,5km oraz 5,5 km do godzin nocnych z soboty na niedzielę. Na poziomie 9 km proces pogłębiania będzie przebiegał także w niedzielę. Nad Atlantykiem dobrze zaznaczony wir cyklonalny w pionowym profilu w troposferze. Niż znad południowej Europy rozmyje się i zaniknie w całym profilu troposfery.
Nad Europą wschodnią, nad Polską, częściowo nad Skandynawią, Anglią, nad Atlantykiem i północną Afryką rozciągać się strefa dużych zagęszczeń izohips i izoterm. Jest to obszar występowania prądów strumieniowych lub stref dużych prędkości wiatru
Analiza termiczna troposfery
Z analizy pola geopotencjału względnego wynika, że nad Europą wschodnią oraz północną zalega zimne powietrze, a w rejonie Grenlandii bardzo zimne. Europa środkowa i zachodnie w cieplejszej masie powietrza. Zatoka chłodnego powietrza dotarła do krańców północno wschodniej Polski i w niedzielę obejmie cały kraj.
Dzisiaj jeszcze południkowy rozkład temperatury średniej warstwy o grubości 500 hPa. Północno wschodnie rejony z najniższą wartością temperatury i najwyższymi na zachodzie kraju. W sobotę zaznaczy się zatoka chłodniejszego powietrza, która w godzinach wieczornych obejmie rejony północne i północno wschodzie Polski. Zatoka będzie przesuwała się na południe Polski i w niedzielę obejmie już całą Polskę. Nad Litwą utworzy się obszar z najniższą temperaturą, tzw. centrum chłodu.
Do Polski napływa powietrze z N oraz NNW. Dzisiaj nad Polską występuje adwekcja ciepła. Temperatura powietrza na wysokości 5,5 km, w horyzoncie 24 godzin, wzrośnie. Jutro zaznaczy się adwekcja chłodu i już w niedzielę temperatura spadnie.
W sobotę i w niedzielę napływać będzie powietrze z północnego zachodu.
Analiza radiosondażu z godziny 00 UTC
Z analizy nocnego radiosondażu wynika, że w dolnej warstwie troposfery znajdowało się dużo pary wodnej. W wielu rejonach tworzyły się mgły, zamglenia oraz niskie chmury Stratus oraz Stratocumulus. W Legionowie oraz w Łebie również zanotowano wzrost wilgotności w górnej troposferze. W Polsce centralnej oraz północnej na niebie pojawiły się chmury Cirrus fibratus/spissatus oraz Cirrostratus.
Prognostyczna analiza pola wilgotności w pionowym profilu w troposferze
W sobotę na wysokości 850 hPa oraz 300 hPa wilgotność duża. Od 60% do 99% na wysokości 850 hPa oraz 60-90% na wysokości 9 km. Na wysokości 3 km jedynie w północno wschodnich rejonach wilgotność duża 80-99%. Na pozostałym obszarze wilgotność niska. Podobnie na wysokości 5,5 km. W obszarze północno wschodnim wilgotność na poziomie 60-80%.
W niedzielę wzrost wilgotności także i w środkowej troposferze. Na wysokości 850 hPa wilgotność na poziomie 60-99%. Na wysokości 3km wilgotność wyniesie 60-99%, ale w dzielnicach od północy po centrum kraju. Na pozostałym obszarze wilgotność niska. Na wysokości 5,5 km, w pasie od centrum po dzielnice południowe wilgotność na poziomie 80-99%. Na wysokości 9 km, za wyjątkiem rejonów północno wschodnich, wilgotność umiarkowana i duża 60-99%.
Szczegółowa prognoza zachmurzenia
Prognostyczny diagram na sobotę, 4 III 2023, godzina 12 UTC
Prognostyczny diagram na niedzielę, 5 III 2023, godzina 00 UTC
Prognostyczny diagram na niedzielę, 5 III 2023, godzina 12 UTC
W nocy z piątku na sobotę zachmurzenie duże i całkowite. W sobotę nad ranem rozpogodzenia na południu kraju oraz na pomorzu. W sobotę w ciągu dnia zachmurzenie duże i całkowite. Po południu i wieczorem w centrum i na północy możliwe rozpogodzenia. Wieczorem i w nocy, z soboty na niedzielę, strefa rozpogodzeń przemieszczająca się na SE/SSE. W nocy w woj. łódzkim, świętokrzyskim, podlaskim, częściowo mazowieckim oraz częściowo w warmińsko-mazurskim rozpogodzenia. Na pozostałym obszarze zachmurzenie duże i umiarkowane. W niedzielę zachmurzenie duże i całkowite.
W nocy z piątku na sobotę zachmurzenie piętra niskiego duże i całkowite. W drugiej połowie nocy rozpogodzenia na południu kraju. W sobotę, w ciągu dnia, rozpogodzenia postępujące od północy w głąb kraju. Z soboty na niedzielę na znacznym obszarze Polski rozpogodzenia, za wyjątkiem rejonów południowo zachodnich, północno wschodnich i południowych, gdzie będzie utrzymywało się zachmurzenie duże i całkowite. W niedzielę zachmurzenie piętra niskiego duże i całkowite, jedynie na północy kraju rozpogodzenia. Z piątku na sobotę dominować będą chmury Stratus, lokalnie Stratocumulus. W sobotę w dzień przeważać będą chmury Stratocumulus lokalnie niewykluczone chmury Stratus. Z soboty na niedzielę Stratocumulus i Stratus. W niedziele dominować będą chmury Stratocumulus. W sobotę i w niedziele wystąpią także chmury Cumulus congestus oraz Cumulonimbus z wierzchołkami do 5 km.
W nocy z piątku na sobotę zachmurzenie piętra średniego duże i całkowite za wyjątkiem rejonów zachodnich i południowych, gdzie będzie bezchmurnie w tym piętrze chmur. W drugiej połowie nocy dzielnice wschodnie i centralne z zachmurzeniem chmurami piętra średniego. W sobotę chmury piętra średniego w północno wschodniej Polsce. Z soboty na niedziele zachmurzenie duże w zachodniej, północno zachodniej, północnej i północno wschodniej Polsce. W niedzielę na terenie całego kraju zachmurzenie duże i całkowite. Z piątku na sobotę na niebie zaobserwujemy Altocumulus. W sobotę oraz z soboty na niedzielę na niebie Altocumulus oraz Altostratus. W niedzielę Altocumulus i Altostratus, a na północy Altocumulus.
Początkowo wieczorem zachmurzenie piętra wysokiego duże w całym kraju. W nocy z piątku na sobotę postępujące rozpogodzenia w ww. warstwie chmur. W drugiej połowie nocy jedynie na wschodzie i południu kraju zachmurzenie duże. W sobotę w dzień oraz w nocy z soboty na niedzielę chmur piętra wysokiego niewiele. W niedzielę zachmurzenie duże. Na niebie chmury Cirrus, Cirrostratus.
Temperatura powietrza w nocy (3/4 III) od -4°C w Zakopanem do 1°C na Pobrzeżu. W dzień w sobotę temperatura od -1°C w Zakopanem do 4°C w Szczecinie, Bydgoszczy i Toruniu. W nocy (4/5 III) temperatura od –3°C /-4°C na przeważającym obszarze kraju do 0°C w południowo zachodniej Polsce. W niedzielę temperatura powietrza od 0°C do 1°C.
Wilgotność w nocy (3/4 III) 54-100%. W sobotę w dzień 37-94%. W nocy (4/5 III) 63-96%. W niedzielę 50-95%.
W nocy (3/4 III) wiatr zachodni oraz WSW, 11-28 km/h. W północno wschodnim sektorze oraz w centrum w porywach do 40-50 km/h. W sobotę wiatr zachodni i północno zachodni, 12-32 km/h. W porywach do 60-80 km/h w północno wschodniej Polsce. W Sudetach i Karpatach w porywach do 100 km/h. W nocy (4/5 III) wiatr zachodni i północno zachodni w południowo wschodniej Polsce. W porywach 40-45 km/h w północno wschodniej Polsce. W niedzielę wiatr zachodni, 10-30 km/h. Lokalnie w porywach do 50km/h.
Z piątku na sobotę oraz w sobotę opady śniegu oraz deszczu ze śniegiem. Lokalnie o charakterze umiarkowanym. Opady o charakterze ciągłym oraz przelotnym charakteryzujących się nagłą zmianą intensywności i większymi rozmiarami cząstek opadowych.
W nocy z soboty na niedzielę oraz w niedzielę opady deszczu, deszczu ze śniegiem oraz śniegu. Lokalnie o charakterze umiarkowanym. Opady o charakterze ciągłym oraz przelotnym charakteryzujących się nagłą zmianą intensywności i większymi rozmiarami cząstek opadowych. Dokładny rozkład pola opadów na załączonych mapach prognostycznych z numerycznego modelu meteorologicznego COSMO.
Z piątku na sobotę zamglenia i ograniczenia widzialności do 4-5 km, w strefie opadów do 1,5-2 km. W sobotę, w strefie opadów śniegu ograniczenie widzialności do 2-4 km. Z soboty na niedziele w strefie opadów ograniczenie widzialności do 2-3 km. W niedzielę w ciągu dnia również należy spodziewać się ograniczenia widzialności (w strefie opadów) do 2-4 km.
