Treść komentarza do numerycznych prognoz meteorologicznych stanowi niezależne od biura prognoz meteorologicznych opracowanie wykonane w Centrum Modelowania Meteorologicznego i nie stanowi oficjalnej prognozy synoptycznej IMGW-PIB.

Opracowanie:

dr Grzegorz Duniec, Centrum Modelowania Meteorologicznego IMGW-PIB

Sytuacja synoptyczna w Europie z godziny 18 UTC, 6 VI 2023 roku

Nad Atlantykiem zalega układ wysokiego ciśnienia z ośrodkiem 1026,4 hPa, który obejmuje Wielką Brytanię i Morze Północne. Nad Europą wschodnią również występuje wyż z ośrodkiem 1021,8 hPa. W rejonie Nowej Ziemi zalega średnio głęboki niż z centrum 993,9 hPa. Nad Morzem Norweskim ukształtował się płytki wir cykloniczny. Z analizy rozkładu pola barycznego wynika, że w rejonie Morza Tyrreńskiego utworzył się płytki niż. Nad Atlantykiem, na zachód od Płw. Iberyjskiego, występuje średnio głęboki niż. Na południowy zachód i na południe od Polski utworzyły się linie zbieżności. Według mapy synoptycznej MetOffice nad południową Skandynawią (południową Szwecją) występuje bardzo płytki wir cykloniczny.

Z symulacji numerycznych modelem COSMO wynika, że nad południową Skandynawią występuje dwucentrowy bardzo płytki układ niskiego ciśnienia.

Analiza górnego pola ciśnienia z dnia 6 VI 2023 roku, godzina 12 UTC

Niż zalegający w rejonie Nowej Ziemi jest układem wysokim, z zamkniętą cyrkulacja cykloniczna w całym przekroju troposfery. Wyż znad Atlantyku oraz Morza Północnego również rozbudowany ku górze z zamkniętą cyrkulacją cykloniczną do poziomu 300 hPa. Zalegający niż nad Atlantykiem, na zachód od Płw. Iberyjskiego, również jest wysokim układem barycznym, z zamkniętą cyrkulacją cykloniczną do poziomu 300 hPa. Wyż znad Europy wschodniej jest układem niskim. Zamknięta cyrkulacja antycykloniczna jedynie na poziomie 850 hPa. Wyżej izohipsy gięte na kształt klina. Nad Płw. Iberyjskim w górnej troposferze izohipsy gięte na kształt klina.

Rozkład pola ciśnienia w troposferze powoduje, że na poziomie strumienia sterującego, do północnej Polski napływa powietrze z północnego zachodu. Do południowych obszarów kraju napływa powietrze z południa/południowego zachodu.

Analiza górnego pola wiatru, 6 VI 2023 roku, godzina 18 UTC

Na północ od Islandii, nad Morzem Norweskim i Skandynawią oraz nad Zatoką Botnicką znajduje się Jet Stream na wysokości FL310, z maksymalną prędkością w osi prądu 45m/s. W obszarze przerywanej linii występuje umiarkowana turbulencja czystego nieba w przedziale wysokości FL180/350. Nad Atlantykiem, Zatoką Biskajską, Francją, nad Morzem Śródziemnym i północną Afryką zalega prąd strumieniowy na wysokości FL370, z maksymalną prędkością w osi prądu 50 m/s. W obszarze przerywanej linii występuje umiarkowana turbulencja czystego nieba w przedziale wysokości FL280/420. W pobliżu prądu strumieniowego może okazjonalnie wystąpić obszar silnej turbulencji czystego nieba w przedziale wysokości FL280/380. Nad Atlantykiem oraz nad Płw. Iberyjskim zalega prąd strumieniowy na wysokości FL410, z maksymalną prędkością w osi prądu 50-55 m/s. W obszarze przerywanej linii występuje umiarkowana turbulencja czystego nieba w przedziale wysokości FL280/420. Nad północno zachodnią Rosją, w rejonie Nowej Ziemi występuje prąd strumieniowy na wysokości FL310, z maksymalną prędkością w osi prądu 45 m/s. W obszarze przerywanej linii występuje umiarkowana turbulencja czystego nieba w przedziale wysokości FL240/350.

Tropopauza

Nad Polską zalega tropopauza na wysokości FL350. Między Paryżem a Frankfurtem znajduje się niż tropopauzy (tropopauza wykazuje w tym rejonie obniżenie i znajduje się na wysokości FL330). Nad Morzem Północnym, w rejonie Finlandii, znajduje się wyż tropopauzy (tropopauza wykazuje w tym rejonie podwyższenie i znajduje się na wysokości FL410). Na zachód od Wysp Brytyjskich znajduje się niż tropopauzy (tropopauza wykazuje w tym rejonie obniżenie i znajduje się na wysokości FL310). Na zachód od tego niżu występuje kolejny niż tropopauzy.

Analiza termiczna troposfery

Nad Morzem Norweskim i Skandynawią występuje powietrze arktyczne. Pozostały obszar kontynentu w zasięgu powietrza polarno-morskiego o zróżnicowanych właściwościach termicznych. Nad Europą północno wschodnią i Atlantykiem zalega zatoka chłodu.

Na południu kraju oraz w centrum średnia temperatura warstwy o grubości 500 hPa jest wyższa od temperatury na pozostałym obszarze kraju.

Na północy kraju zalegało nadal powietrze suche. W centrum Polski, w górnej części troposfery występowało więcej wilgoci, w pozostałej warstwie troposfery nadal powietrze było suche. Na południu kraju napłynęło powietrze wilgotne.

Rozwój sytuacji barycznej nad Europą

Nad Atlantykiem nadal zalegać będzie wyż, który będzie przemieszczał się na wschód i już nocy nasunie się nad Morze Norweskie. Nad Morzem Norweskim, na zachód od Płw. Iberyjskiego, wir cykloniczny będzie w stadium okludowania i wypełniania. Według prognostycznej mapy MetOffice w środę jeszcze będzie widoczny bardzo płytki niż, występujący w rejonie południowej Skandynawii. W ciągu następnych 12 godzin bardzo płytki wir wypełni się i zniknie z dolnej mapy synoptycznej. W nocy ze środy na czwartek nad Skandynawią i północno wschodnią Europą występować będą zatoki, w której zalegać będą fronty atmosferyczne. Nad Niemcami oraz na południowy wschód od Polski występować będą prawdopodobnie linie zbieżności. Europa południowa i wschodnia oraz południowo wschodnia będzie w zasięgu podwyższonego ciśnienia. Centrum wiru antycyklonalnego zalegać powinno nad Morzem Tyrreńskim.

Rozwój górnego pola ciśnienia

Niż zalegający nad Atlantykiem (na zachód Płw. Iberyjskiego) będzie układem wysokim, z zamkniętą cyrkulacją cykloniczną w całej troposferze. Wyż występujący nad Europą wschodnią będzie układem niskim. Z symulacji numerycznych wynika, że na poziomie 850 hPa izohipsy będą gięte na kształt klina. Nad Morzem Barentsa występować będzie wysoki układ cykloniczny. Na poziomie 850 hPa ośrodek poza domeną obliczeniową. Oś cyklonu pochylona w kierunku SSW, w kierunku chłodniejszej masy powietrza. Nad Płw. Iberyjskim i zachodnim obszarem Morza Śródziemnego na poziomie 500 hPa oraz 300 hPa izohipsy gięte na kształt klina. Na pozostałym obszarem Morza Śródziemnego izohipsy gięte na kształt zatoki.

Rozwój górnego pola wiatru

Na północ od Islandii, nad Morzem Norweskim i Skandynawią znajdować się będzie Jet Stream na wysokości FL280, z maksymalną prędkością w osi prądu 45 m/s. Nad Francją, nad Morzem Śródziemnym aż po Afrykę północną występować będzie prąd strumieniowy na wysokości FL360, z maksymalną prędkością w osi prądu 45-55 m/s. W obszarze przerywanej linii występować będzie umiarkowana turbulencja czystego nieba w przedziale wysokości FL280/420. W strefie zachmurzenia występować będzie umiarkowana turbulencja oraz umiarkowane oblodzenie do poziomu FL200. Nad Atlantykiem i Płw. Iberyjskim oraz nad Atlantykiem zalegać będzie prąd strumieniowy na wysokości FL360, z maksymalną prędkością w osi prądu 45-55 m/s.

W ciągu najbliższej dobry, nad Morzem Norweskim osłabnie strefa dużej prędkości (na poziomie 300 hPa). Nad Francją również nastąpi zmniejszenie prędkości wiatru.

Rozwój tropopauzy

Tropopauza będzie nad Polską znajdować się na wysokości FL400. Nad Atlantykiem, na zachód od Płw. Iberyjskiego, znajdzie się niż tropopauzy (tropopauza wykaże w tym rejonie obniżenie i znajdzie się na wysokości FL330).

Rozwój warunków termicznych troposfery

W ciągu najbliższej doby rozkład mas powietrza nie ulegnie zmianie. Nad Europą wschodnią i Atlantykiem nadal zalegać będzie zatoka chłodu.

Nad Polską zalegać będzie oś klina ciepła. Na południu i w centrum średnia temperatura powietrza warstwy o grubości 500 hPa będzie wyższa.

Ewolucja pola wilgotności w troposferze

Na południu kraju zalegająca masa powietrza będzie wilgotna. Na północy kraju masa powietrza będzie sucha. W dzielnicach centralnych Polski w ciągu dnia powietrze będzie bardziej wilgotne. W nocy więcej wilgoci będzie skupione w dolnej części troposfery. Wyżej powietrze będzie bardziej suche.

Prognoza zachmurzenia

Na południu kraju zachmurzenie ogólne duże i całkowite. W kierunku północnym wielkość zachmurzenia ogólnego będzie się zmniejszała. Na północy kraju w ciągu dnia zachmurzenie małe i umiarkowane. W nocy zachmurzenie ogólne małe lub brak. Zachmurzenie ogólne to zachmurzenie łączne spowodowane pokryciem chmurami z różnych pięter. Należy zaznaczyć, że gdy na niebie występują tylko chmury pierzaste, mogą one pokrywać znaczną część sklepienia niebieskiego, a mimo to do powierzchni ziemi docierać będą promienie słoneczne. Chmury pierzaste nigdy nie są na tyle grube, aby całkowicie przysłonić nieba, za wyjątkiem chmur Cirrus spissatus, a w szczególności Cirrus spissatus cumulonimbogenitus, które zbudowane są z kryształów lodowych o większych rozmiarach, które powodują, że chmury te mogą przysłaniać Słońce.

Na niebie występować będą chmury Cumulus (w różnych stadiach rozwoju). Lokalnie Stratocumulus. Na południu kraju możliwe chmury Cumulonimbus. Popołudniu będą tworzyć się chmury Stratocumulus cumulonimbogenitus/cumulogenitus. W strefie opadów możliwy Stratus fractus cumulonimbogenitus.

Wierzchołki chmur Cb mogą sięgać do 11 km.

Wierzchołki chmur będą posiadały temperaturę -40/-50 st. C, miejscami -10 st. C lub niżej, przy niższych wierzchołkach chmur Cb do 8-9 km.

W piętrze średnim występować będą chmury Altocumulus. Mogą także występować chmury Altocumulus castellanus/floccus. W strefie chmur Cb mogą tworzyć się chmury Altocumulus cumulonimbogenitus/cumulogenitus. W niektórych rejonach w dolnej części chmur Altocumulus może występować faza lodowa, a wyżej faza złożona z przechłodzonych kropel, co spowoduje, że możliwe jest wystąpienie zjawiska virga, czyli Altocumulus virga.

 

W piętrze chmur wysokich należy się spodziewać chmur Cirrus fibratus/spissatus oraz Cirrostratus fibratus. W pasie wschodnim i centralnym, między 51°N a 52°N, mogą powstawać chmury Cirrocumulus.

Prognoza wyładowań

Jutro w dzielnicach południowych mogą wystąpić burze. Będą rozbudowywać się chmury Cb, których wierzchołki osiągnąć mogą wysokość nawet 11 km. Temperatura wierzchołków może nawet wynieść -40/-50 st. C. Wskaźniki konwekcyjne osiągać będą wartość:

CAPE_MU = 800-2000 J/kg;

LI = -1/-5 °C;

KI= 32,5-37,5 °C;

TTI = do 54 °C.

Wystąpią sprzyjające warunku do elektryzacji chmur i wytworzone pole elektryczne sprzyjać będzie inicjacji wyładowań iskrowych. Należy jednak podkreślić, że ww. obszarach prognozowane jest zachmurzenie pietra średniego, które może obniżać prawdopodobieństwo wystąpienia zjawisk burzowych. Uwaga: zakreślony obszar występowania burz wskazuje jedynie na potencjał wystąpienia burzy, co nie oznacza, że każdym miejscu zakreślonego obszaru burze wystąpią.

Prognoza opadów

Na krańcach południowych kraju oraz w południowo wschodniej Polsce opady przelotne deszczu o umiarkowanej i słabej intensywności. Lokalnie opady mogą być intensywne. Miejscami wystąpi słaby opad ciągły z chmur Sc.

Prognoza gradu

Możliwość wystąpienia gradu. Wysokość izotermy temperatury termometru zwilżonego wskazuje, że lokalnie będą sprzyjające warunki wystąpienia opadu nieco większych rozmiarów.

1500 do 2100 możliwość małego gradu

2100 do 2700 metrów: najlepsze dla dużego gradu

2700 do 3000 metrów: możliwy duży grad

powyżej 3300 metrów: grad mało prawdopodobny

Według symulacji numerycznych rozmiary gradzin mogą osiągać wartość 1-3,5 mm.

Prognoza widzialności

W strefie opadów ograniczenie widzialności do 1,5-5 km.

Prognoza pola wiatru

W ciągu dnia wystąpią porywy wiatru do 70 km/h.