Treść komentarza do numerycznych prognoz meteorologicznych stanowi niezależne od biura prognoz meteorologicznych opracowanie wykonane w Centrum Modelowania Meteorologicznego i nie stanowi oficjalnej prognozy synoptycznej IMGW-PIB.
Opracowanie:
dr Grzegorz Duniec, Centrum Modelowania Meteorologicznego IMGW-PIB
Dzień 13 III oraz noc 13/14 III 2023 r.
Opis aktualnej sytuacji synoptycznej w Europie
Niż znad zatoki Fińskiej przemieszał się w kierunku NNE i dzisiaj jego ośrodek 973,2 hPa zalega nad Morzem Barentsa. Niż się pogłębia. Drugi ośrodek cykloniczny zalega w północnej części Morza Północnego. Niż jest stadium pogłębiania i okludowania. Polska jest w zasięgu frontu ciepłego związanego z ww. niżem. Nad Białorusią, Łotwą, Estonią oraz Finlandią rozciąga się klin wysokiego ciśnienia. Nad Wielką Brytanią zalega kolejny głęboki wir cykloniczny z centrum 970 hPa. Niż jest w stadium okludowania i pogłębiania. Z niżem tym związany jest układ frontów atmosferycznych. Front ciepły zalega nad Niemcami i Danią oraz Morzem Północnym. Front chłodny zalega w zatoce od Morza Północnego po Europę zachodnią. Nad Irlandią zalega pofalowany front okluzji. Nad Atlantykiem, północną Afryką oraz nad Europą południową aż po Krym rozciąga się rozległy obszar podwyższonego ciśnienia. Nad Serbią zalega ośrodek 1025 hPa. Nad Morzem Norweskim zalega wir cykloniczny, niezwiązany z frontami atmosferycznymi, z ośrodkiem 980 hPa. Nad Atlantykiem znajduje się kolejny układ niskiego ciśnienia, który jest w stadium okludowania.
Analiza górnego pola ciśnienia
Niż, którego ośrodek zalega nad Morzem Barentsa, w wyniku postępowania procesu rozwoju rozbudował się ku górze i zamknięta cyrkulacja cykloniczna widoczna jest na wyższych poziomach izobarycznych, widać zamknięte izohipsy. Oś niżu pochylona jest w kierunku NW, w kierunku chłodniejszej masy powietrza, a na jego osi głębokość wiru cyklonicznego jest następująca: 106 gpdam na wysokości 1,5km, 256 gpdam na wysokości 3km, 495 gpdam na wysokości 5,5 km oraz 830 gpdam na wysokości 9 km. Zalegający nad Wielką Brytanią wir cykloniczny rozbudowany jest do wyższych wysokości w troposferze i na wysokości 1,5 km występuje zamknięta cyrkulacja cykloniczna z ośrodkiem 109 gpdam. Na wyższych poziomach brak uwidocznionej zamkniętej cyrkulacji, występuje jednie gięcie izohips w kształcie zatoki. Niż znad Morza Północnego również rozbudowany w pionie i na wysokości 1,5 km widać zamkniętą cyrkulację cykloniczną z ośrodkiem 118 gpdam. Na wyższych poziomach izohipsy gięte w kształcie zatoki. Antycyklon znad Atlantyku w procesie rozwoju rozbudował się w pionie i na wysokości 850 hPa obserwuje się zamkniętą cyrkulację antycykloniczne z ośrodkiem 157 gpdam. Na wyższych poziomach brak zamkniętej cyrkulacji, a izohipsy gięte są na kształt klina. Niż znad Atlantyku również rozbudowany ku górze i na poziomach 850hPa/500hPa uwidoczniona zamknięta cyrkulacja cykloniczna. Na wysokości 300 hPa izohipsy gięte w kształcie klina.
Nad znaczną częścią Europy występuje obszar dużych zagęszczeń izohips oraz izoterm, wskazujący na występowanie stref dużych prędkości wiatru oraz prądów strumieniowych. Nad wschodnią Polską zalega oś prądu strumieniowego na wysokości FL330 (10058m) z maksymalną prędkością w osi prądu 55-65 m/s. Pionowy zasięg prądu strumieniowego od FL200 (6096m) do FL400 (12192m). W obszarze tym prędkość wiatru przekracza 80 kt (40 m/s). Wysokość tropopauzy nad Polską wynosi FL400 (12192m).
Rozwój sytuacji barycznej nad Europą w horyzoncie 24 godzin
Wir cykloniczny znad Morza Północnego będzie przemieszczał się w kierunku ENE. W nocy jego centrum dotrze do Zatoki Botnickiej. Z obliczeń numerycznych wynika, że między godziną 4 a 7 rano, wir cykloniczny zacznie się wypełniać. W nocy od Estonii przez Finlandię, Szwecję, Morze Północne, południowo wschodnią Anglię, aż po Francję rozciągać się będzie zatoka niskiego ciśnienia w której zalegać będzie front atmosferyczny z ciepłymi i chłodnymi odcinkami. Jutro w godzinach dopołudniowych dojdzie do cyklogenezy i utworzenia na froncie wiru, który zacznie się pogłębiać. Front chłodny tego niżu jutro w godzinach po południowych nasunie się nad Polskę. Jak wskazują numeryczne obliczenia, już jutro, w godzinach wieczornych, wir powinien wejść w stadium wypełniania. W nocy nad południową Hiszpanią, Francją, Szwajcarią, Niemcami i południową Polską rozciągać się będzie zatoka z frontem atmosferycznym. Na froncie dojdzie do cyklogenezy i układ niskiego ciśnienia zacznie się pogłębiać, a klin ciepła zalegający między frontem ciepłym i chłodnym zaostrzy się. W nocy południowe rejonu naszego kraju będą w zasięgu ciepłego frontu atmosferycznego. Niż nad Morzem Barentsa nadal będzie się pogłębiał. W nocy głębokość wiru osiągnie wartość 965 hPa. W ciągu następnych 12 godzin niż powinien wejść w stadium wypełniania się. Jutro w południe jego głębokość zmaleje do 975 hPa. Nad Atlantykiem zalegać będzie układ niskiego ciśnienia. Na zachód od Półwyspu Iberyjskiego znajdować się będzie układ wysokiego ciśnienia z centrum 1025 hPa.
Analiza górnego pola ciśnienia w horyzoncie 24 godzin.
Wir cykloniczny znad Morza północnego nadal dobrze zaznaczony na wysokości 850 hPa. Z analizy prognostycznego pola geopotencjału wynika, że do jutrzejszych godzin porannych wir nadal się będzie pogłębiał i nad ranem wysokość powierzchni izobarycznej w centrum wiru osiągnie wartość 104 gpdam. W ciągu następnych sześciu godzin głębokość wiru zacznie maleć, osiągając wartość 108 gpdam o godzinie 13, co oznacza, że zacznie się wypełniać na wysokości 1,5 km. Na wyższych poziomach brak zamkniętej cyrkulacji cyklonicznej, gięcie izohips na kształt zatoki. Niż, którego ośrodek zalegał nad Morzem Barentsa, nadal pozostanie w tym rejonie. Głębokość wiru cyklonicznego będzie się jeszcze zwiększała ze 105 gpdam na 104 gpdam na wysokości 1,5km, z 497 gpdam na 488 gpdam na wysokości 5,5 km oraz z 831 gpdam na wysokości 9 km o północy. Zatem niż na wyższych poziomach będzie się jeszcze pogłębiał (powierzchnie izobaryczne będą się obniżały). Antycyklon znad Atlantyku nadal dobrze zaznaczony na poziomie 850 hPa gdzie występować będzie zamknięta cyrkulację antycykloniczne z ośrodkiem 157 gpdam. Na wyższych poziomach nadal brak zamkniętej cyrkulacji, a izohipsy gięte będą na kształt klina. Niż znad Atlantyku również rozbudowany ku górze i na poziomach 850hPa/500hPa uwidoczniona zamknięta cyrkulacja cykloniczna. Na wysokości 300 hPa izohipsy gięte w kształcie zatoki. Niż nadal będzie się pogłębiał.
Nad Atlantykiem, Anglią, nad Europą zachodnią, nad południowym obszarem Półwyspu Skandynawskiego, nad Europą wschodnią/północno wschodnią oraz południową i częściowo nad Morzem Śródziemnym występować będzie obszar zwiększonych gradientów geopotencjału oraz temperatury, zatem należy spodziewać się zwiększonej prędkości wiatru oraz prądów strumieniowych.
Wieczorem, nad północną Polską zalegać będzie oś prądu strumieniowego na wysokości FL330 (10058m), z maksymalną prędkości w osi prądu 45 m/s. W nocy oś prądu strumieniowego zalegać będzie nad południowym Bałtykiem na wysokości FL320 (9754m), z maksymalną prędkością w osi prądu 60 m/s. Nad Polską wysokość tropopauzy wyniesie FL400 (12192m).
Z numerycznych obliczeń wynika, że już w godzinach wieczornych w rejon północno zachodni nasunie się strefa dużych prędkości wiatru. Na wysokości 9 km w rejonie Szczecinie prędkość wiatru osiągnie wartość 57,5 m/s. W nocy i nad ranem na Bałtyku prędkość wiatru wzrośnie i będzie się utrzymywać na poziomie 67-67,5 m/s.
Analiza termiczna troposfery
Morza Barentsa, Norweskie, Islandia oraz Skandynawia w zasięgu chłodnej arktycznej masy powietrza. Na pozostałym obszarze kontynentu zalega cieplejsza, polarno-morska masa powietrza. Z analizy geopotencjału oraz izoterm na mapach TB500 oraz TB700 widać, klin ciepła na zachód od Polski. Izotermy odchylają się na prawo od izohips (ujemny kąt adwekcji) co wskazuje na adwekcję ciepła.
Na mapach zaznaczony jest przemieszczający się z zachodu na wschód klina ciepła. Jutro rano oś klina znajdzie się już na wschód od Polski.
Do Polski napływa powietrze z zachodu/WNW, polarno-morskie. W ciągu 24 godzin zacznie do Polski napływać powietrze z południowego zachodu, polarno-morskie ciepłe.
Prognostyczna analiza pola wilgotności w pionowym profilu w troposferze
W ciągu dnia, na wysokości 1,5 km wilgotność powietrza duża i bardzo duża. W nocy obszar zwiększonej wilgotności zalegać będzie w pasie nad Polską północną.
W dzień na wysokości 5,5 km, na znacznym obszarze kraju wilgotność dużą i bardzo duża. Obszar z wilgotnością powyżej 95 % zalega od linii przebiegającej od Gdańska, Łodzi po Katowice, po rejony wschodnie. W nocy obszar dużej wilgotności zmniejszy się do obszaru Polski zachodniej, centralnej po rejony północno wschodnie.
Na wysokości 9 km, w dzień, obszar dużej wilgotności obejmuje znaczący obszar kraju, jedynie w rejonie Polski zachodniej wystąpi zmniejszonej wilgotności do 60-80%. W nocy na przeważającym obszarze kraju wilgotność duża i bardzo duża.
Prognoza zachmurzenia
Zachmurzenie ogólne całkowite. Lokalnie duże.
W godzinach po południowych zachmurzenie piętra niskiego duże i całkowite, za wyjątkiem południowo wschodniej Polski. Wieczorem i w nocy zachmurzenie duże i całkowite w obszarze od dzielnic centralnych po północne, Na pozostałym obszarze zachmurzenie małe lub brak. Na niebie chmury Stratocumulus, Stratus fractus.
Miejscami występować będą chmury Cumulus oraz Cumulonimbus.
Zachmurzenie piętra średniego duże i całkowite. Po południu rozpogodzenia w północno zachodniej i południowo zachodniej Polsce. Strefa ta będzie przemieszczała się na wschód. W nocy zachmurzenie duże i całkowite w całej Polsce, z wyjątkiem północno zachodnich obszarów. Na niebie Altocumulus oraz Altostratus.
Zachmurzenie piętra wysokiego duże i całkowite. Możliwe rozpogodzenia ww. piętrze chmur. Na niebie Cirrus fibratus/spissatus oraz Cirrostratus fibratus.
Z zachodu na wschód przemieszczać się będzie strefa opadów deszczu o charakterze ciągłym oraz przelotnym, o intensywności słabej i lokalnie umiarkowanej. Opady przelotne charakteryzować się będą większymi kroplami i zmienną intensywnością opadu.
Prognoza widzialności
Lokalnie w strefie opadów ograniczenie widzialności do 3-6 km.
Pole ciśnienia nad Polską
Nad Polską zwiększony gradient ciśnienia. O godzinie 16, horyzontalny gradient ciśnienia wyniesie 24 hPa. O godzinie 22 gradient horyzontalny ciśnienia osiągnie wartość 26 hPa. O godzinie 4 rano, gradient horyzontalny ciśnienia osiągnie wartość 23,5 hPa. Tak duży gradient ciśnienia odpowiedzialny będzie za wzrost prędkości średniej wiatru oraz porywów. Na Bałtyku będzie sztorm.
Prognoza pola wiatru
W dzień wiatr SW lub SSW, 17-31 km/h. Na Bałtyku do 70 km/h. W dzień i wieczorem w porywach do 100-120 km/h w Sudetach oraz do 140 km/h w Karpatach. Na Bałtyku do 80-90 km/h, sztorm. Na pozostałym obszarze do 50-70 km/h. W nocy wiatr SW lub SSW, 8-70 km/h. W porywach do 120-150 km/h w Karpatach oraz do 120-130 km/h w Sudetach. Na Bałtyku do 80-110 km/h, sztorm. Na pozostałym obszarze do 40-55 km/h. Szczegółowy rozkład pola wiatru na załączonych mapach.
Ze szczegółowym rozkładem prognostycznego pola temperatury powietrza, temperatury odczuwalnej, wilgotności oraz innych pól meteorologicznych, można zapoznać się pod adresem cmm.imgw.pl.
