Komentarz do numerycznych prognoz pogody (21/22.02.2022)

  • Post author:
  • Post published:21 lutego 2023
  • Post category:Komentarz

Treść komentarza do numerycznych prognoz meteorologicznych stanowi niezależne od biura prognoz meteorologicznych opracowanie wykonane w Centrum Modelowania Meteorologicznego i nie stanowi oficjalnej prognozy synoptycznej IMGW-PIB.

Opracowanie:

dr Grzegorz Duniec, Centrum Modelowania Meteorologicznego IMGW-PIB

W nocy obszar wysokiego ciśnienia zalegał nad zachodnią Europą, z ośrodkiem 1027 hPa nad Szwajcarią oraz 1026 hPa nad Morzem Śródziemnym.

W nocy pogodę w Polsce kształtował układ niskiego ciśnienia, z dwoma ośrodkami znajdującymi się na pofalowanym froncie okluzji. Głębokość obu wirów cyklonicznych była taka sama i wynosiła 983 hPa. Wiry cykloniczne wypełniały się. Front okluzji był dość długi i rozciągał się od Białorusi po Skandynawię w kierunku SE-NW. Nad Polską zalegał w zatoce front chłodny.

Nad ranem front chłodny zalegał w zatoce na południu Polski. Centrum niżu o głębokości 985 hPa zalegało nad zachodnią Rosją, przy granicy z Białorusią i Ukrainą. W pofalowanym froncie okluzji wyodrębniły się fragmenty frontu o charakterze frontu ciepłego i chłodnego. Drugi wir cyklonalny znajdujący się na froncie okluzji wypełnił się i rozmył w dolnych warstwach troposfery.

Na wyższych poziomach izobarycznych odnaleźć można zalegający ośrodek niżowy. Z analizy nachylenia osi niżu wynika, że na wysokości 1,5 km (850 hPa) ośrodek 120 gpdam zalega nad zachodnią Rosją, praktycznie nad ośrodkiem przyziemnym. Na wysokości 700 hPa (3 km) ośrodek z 268 gpdam również zalega nad zachodnią Rosją. Ośrodki te praktycznie zalegają jeden nad drugim. Na wyższych poziomach ośrodek wiru cyklonalnego zalega nad zachodnią Rosją. Widać, że oś łącząca poszczególne centra niżowe na poszczególnych poziomach nie wykazuje dużego pochylenia, w kierunku chłodnych mas powietrza, co wskazuje na to, że niż powoli traci asymetrię termiczną i nieznacznie zmienia swoje położenie. Na wyższych poziomach 500 hPa (5,5 km) oraz 300 hPa (9 km) występuje zagęszczenie izohips oraz izoterm co wskazuje na występowanie górnych stref frontowych oraz związanego z nimi prądu strumieniowego.

Nad Atlantykiem znajduje się kolejny układ niskiego ciśnienia. Głębokość tego wiru cyklonalnego wynosi 995 hPa. Na wyższych poziomach izobarycznych występuje jedynie zakrzywienie cykloniczne izohips. Niż się pogłębia i wejdzie w stadium okludowania.

W nocy ośrodek niżu 985 hPa znajdzie się już nad Morzem Norweskim. Zachodnie rejony kraju będą pod wpływem frontu ciepłego. Południowe rejony Polski jeszcze pod wpływem frontu chłodnego. Wschodnie rejony Polski również pozostaną pod wpływem końcowego fragmentu frontu atmosferycznego.

Nad Skandynawią rozbuduje się układ wysokiego ciśnienia, który zablokuje tranzyt niżu znad Morza Norweskiego na wschód. Niż będzie się dalej pogłębiał, ale jego dalszy ruch odbywać się będzie w kierunku NNE. Jutro, prawdopodobnie, na pogodę w Polsce wschodniej będzie miał wpływ końcowy odcinek frontu chłodnego. Od północy rozbudowywać się będzie wyż, który zacznie kształtować pogodę w naszym kraju.

W nocy z środy na czwartek centrum wyżu z ośrodkiem 1025 hPa będzie nad zachodnią Łotwą lub zachodnią Rosją. Nad Atlantykiem znajdować się będzie drugi wyż z ośrodkiem 1035 hPa. Natomiast w bruździe barycznej niskiego ciśnienia zalegać będzie rozległy front atmosferyczny przebiegający od Skandynawii przez Europę zachodnią, aż po Atlantyk.

Theta-W 850hPa GFS wto. 21.02.2023 15 UTC Theta-W 850hPa GFS śro. 22.02.2023 03 UTC

Theta-W 850hPa GFS wto. 21.02.2023 15 UTC Theta-W 850hPa GFS śro. 22.02.2023 03 UTC

Z północnego zachodu napływa powietrze polarno-morskie. Na wysokości 700 hPa oraz 500 hPa, nad Skandynawią, izotermy odchylają się na lewo od izohips co wskazuje na adwekcję chłodu. W nocy w północno wschodnim obszarze kraju zaznaczy się zatoka chłodniejszego powietrza. Na zachodzie i południowym zachodzie Polski występować będzie klin cieplejszego powietrza. Na południu i południowo zachodniej Polsce, na wysokości 3 i 5,5 km izotermy również odchylają się na lewo od izohips co wskazuje na adwekcję chłodu.

Nad ranem w północno wschodnim obszarze wystąpi nieznaczne odchylenie się izoterm na prawo względem izohips, w tym obszarze wystąpi słaba adwekcja ciepła.

Powyższe wnioski znajdują odzwierciedlenie w prognozie pola temperatury na wysokości 5,5 km w horyzoncie 24 godzin.

Height/Temp. 500 hPa GFS wto. 21.02.2023 12 UTC Height/Temp. 500 hPa GFS śro. 22.02.2023 12 UTC

Temperatura powietrza na tej wysokości w ciągu doby obniży się, za wyjątkiem północno wschodnich obszarów, gdzie temperatura wzrośnie.

Dzisiaj po południu temperatura powietrza wyniesie od 3°C w Suwałkach do 9°C we Wrocławiu. W nocy temperatura powietrza wyniesie od -1°C w Suwałkach do 4°C na zachodzie i południu kraju.

Temperatura odczuwalna od -5°C w Suwałkach do 5°C w Zielonej Górze. W nocy temperatura odczuwalna od
-10°C w Suwałkach do 1°C w południowo zachodnich dzielnicach kraju.

Temperatura punktu rosy wyniesie od -1°C w Suwałkach do 6°C we Wrocławiu. W nocy temperatura punktu rosy wyniesie od -4°C w Suwałkach do 3°C na zachodzie i południu kraju.

Jak już wspomniano wyżej, podczas analizy pola barycznego na poziomach izobarycznych, nad Polską północno wschodnią zalegać będzie oś prądu strumieniowego. Wysokość osi prądu na przestrzeni kilku godzin będzie się zmieniała. Początkowo wysokość osi prądu wyniesie FL330 (10,9 km), wieczorem zalegać będzie niżej na wysokości FL320 (10,5 km). W nocy na wysokości FL330/FL340 (10,9 km/11,2 km). Maksymalna prędkość w osi prądu będzie stopniowo się zmniejszała. O godzinie 13 CET – 65 m/s, o godzinie 19 CET – 55m/s. O godzinie wynosić będzie jeszcze 1 CET – 50-55 m/s.

Z obliczeń numerycznych wynika, że obszar dużych prędkości, na wysokości 9km, zalegać będzie początkowo w północno wschodniej i północnej Polsce. Po północy maksymalna prędkość osłabnie i obszar maksymalnych prędkości przesunie się nad północno wschodnią Polskę, ale jądro maksymalnej prędkości znajdzie się już nad Białorusią i Ukrainą.

Na wysokości 5,5 km obszar maksymalnych prędkości 47,5 m/s zalegać będzie w południowo wschodniej Polsce. Wąski pas dużych prędkości (42,5 m/s) przebiegać będzie początkowo z NW na SE. Po północy prędkość na tej wysokości również zmaleje. Jedynie na krańcach południowo wschodnich maksymalna prędkość wiatru osiągnie 35 m/s. Na pozostałym obszarze 20 m/s na zachodzie kraju i 32,5 m/s na wschodzie kraju.

Prędkość wiatru na wysokości wiatromierza (10 metrów) wyniesie 16-28 km/h. Wiatr będzie wiał z kierunku północno zachodniego. W ciągu dnia występować będą porywy wiatru w całym kraju. Maksymalne prędkości wiatru do 60 km/h na wschodzie Polski oraz na pobrzeżu. W Karpatach do 130 km/h. Na Śnieżce w porywach do 150 km/h. W nocy wiatr osłabnie. Średnia prędkość wiatru wyniesie 2-13 km/h. Kierunek wiatru NNW oraz NW. Na zachodzie zmienny. W porywach do 25-30 km/h w południowo wschodniej Polsce. W Karpatach do 70-90 km/h a na Śnieżce do 100 km/h.

Na wysokości 9 km (300 hPa) od zachodu po centrum i na południu Polski duża zawartość pary wodnej. Wilgotność na poziomie 60-99%. W nocy obszar z większą zawartością pary wodnej zwiększy się.

Na wysokości 5,5 km (500 hPa) obszar największej wilgotności 60-95/99 % zalegać będzie na zachodzie i południu kraju. Na pozostałym obszarze wilgotność powietrza na poziomie 10-30%. W nocy powiększy się obszar ze zwiększaną zawartością pary wodnej.

Na wysokości 3 km (700 hPa) zawartość pary wodnej jest niewielka. Wilgotność wyniesie 10-30%. Początkowo, w północno wschodnich obszarach duża wilgotność powietrza 60-99%. W nocy na terenie całego kraju mała zawartość pary wodnej, 10-30%. Jedynie na krańcach zachodnich 60-70%.

Na wysokości 1,5 km (850 hPa) duża wilgotność 80-99% na znacznym obszarze kraju. W nocy jedynie od wschodu po centrum i na południu kraju duża wilgotność. Na pozostałym obszarze mała wilgotność.

Na wysokości klatki meteorologicznej, w dzień, wilgotność powietrza wynosić będzie 74-98%, natomiast w nocy 80-99%.

Zachmurzenie całkowite duże i całkowite. Lokalnie umiarkowane.

Zachmurzenie piętra niskiego duże i całkowite. Na niebie chmury Stratocumulus. W strefie opadów mogą wystąpić chmury Stratus fractus.

Na niebie należy spodziewać się także chmur Cumulonimbus calvus/capillatus oraz Cumulus w różnym stadium rozwoju.

Zachmurzenie piętra średniego duże i całkowite na zachodzie, na południu, w południowo zachodniej Polsce. W nocy na południu i zachodzie zachmurzenie duże. Na niebie Altocumulus, Altostratus. W strefie prądu strumieniowego mogą wystąpić chmury Altocumulus radiatus/undulatus oraz Altostratus undulatus.

Zachmurzenie piętra wysokiego duże i całkowite. Mogą zdarzyć się rozpogodzenie w tej warstwie chmur. Na niebie Cirrus fibratus/spissatus, Cirrostratus fibratus. W strefie prądu strumieniowego mogą wystąpić chmury Cirrus radiatus. Cirrostratus undulatus. W obszarze prądu strumieniowego chmury piętra wysokiego będą szybko się przemieszczały na niebie.

Wysokość izotermy 0°C w dzień wyniesie od 300 metrów w NE rejonie kraju do 1200-1400 metrów na południu kraju. W nocy do 1100-1300 metrów na południu kraju. W NE osiągnie powierzchnię Ziemi. Wysokość izotermy
-10°C wyniesie około 2-3,5 km. Wysokość izotermy -20°C około 4-5 km. Wierzchołki chmur niskich w fazie ciekłej. Wierzchołki chmur wysokich w fazie lodowej. Wierzchołki chmur Ac i Ac w fazie mieszanej oraz lodowej.

Na mapach szczegółowy prognostyczny rozkład pola opadu. Należy jednak zaznaczyć, że procesy fizyczne zachodzące w chmurach są skomplikowane i zachodzą w skali mniejszej niż rozdzielczość siatki obliczeniowej. Procesu te muszą byś parametryzowane. Ponieważ parametryzacji jest wiele i w różnych modelach implementowane są różne parametryzacje zatem wyniki pochodzące z różnych modeli mogą się od siebie różnić. Oczywiście nie jest to jedyna przyczyna. Z modelu COSMO wynika, że dzisiaj należy spodziewać głównie opadów konwekcyjnych. Opady o charakterze przelotnym charakteryzują się zmienną intensywności oraz większymi rozmiarami kropel opadowych. Pod wieczór we wschodniej Polsce mogą wystąpić opady o charakterze mieszanym deszczu ze śniegiem (wysokość izotermy 0°C poniżej 500 metrów, ale temperatura powierzchni ziemi powyżej 3°C oraz geopotencjał względny pomiędzy wartościami 128-132 gpdam, wysokość izotermy 0°C termometru zwilżonego pomiędzy 300-600 metrów). W nocy na wschodzie kraju możliwe słabe opady już samego śniegu. Opady mieszane oraz śniegu głównie o charakterze przelotnym (większe płatki śniegu, większe krople opadowe, zmienne natężenie opadu) oraz lokalnie o charakterze ciągłym (stałe natężenie, i mniejsze rozmiary cząstek opadowych).

W wielu rejonach Polski mogą wystąpić zamglenia ograniczające widzialność do 4-5 km. W drugiej części nocy i nad ranem w północno zachodnim sektorze kraju możliwe mgły ograniczające widzialność do 500-600 metrów.