W najnowszym wydaniu czasopisma Monthly Weather Review (140 pkt MNiSW) ukazała się publikacja pt. „Quasi-linear convective systems and derechos across Europe: ERA5 convective environments and synoptic-scale patterns” autorstwa Natalii Pilguj (IMGW-PIB CMOK-LMM), Artura Surowieckiego (IMGW-PIB CMOK-LMM), Mateusza Taszarka (UAM) i Krzysztofa Piaseckiego (IMGW-PIB MOLC-CBPL).

W pracy przeanalizowano środowiska konwekcyjne i wzorce synoptyczne związane z występowaniem quasi-liniowych układów konwekcyjnych (QLCS), z uwzględnieniem ich intensywności i zmienności czasoprzestrzennej. W pracy wykorzystano bazę danych, gdzie dokonano manualnej identyfikacji sytuacji QLCS na podstawie danych radarowych z projektu OPERA. Łącznie przeanalizowano środowiska rozwoju 1469 sytuacji QLCS w okresie 2014-2021. Dla każdej sytuacji, wskazano profil pionowy z reanalizy ERA5, który w najlepszym stopniu reprezentował warunki rozwoju układu QLCS.

Wyniki badań wskazują, że układy QLCS występujące w ciepłej porze roku, rozwijają się przede wszystkim w środowiskach dużej niestabilności atmosferycznej, a ich intensywność jest dobrze reprezentowana przez zróżnicowane wartości parametrów stanowiących o potencjale prądów zstępujących (np. DCAPE). Podobnie jak w pracach z obszaru Stanów Zjednoczonych, wskazano, że marginalne i silniejsze układy QLCS mogą być rozróżnianie z wykorzystaniem wskaźnika ML CAPE, szczególnie w Centralnej Europie. Analiza środowisk QLCS występujących w chłodnej porze roku wskazuje, że istotne znaczenie ma wnoszenie w skali synoptycznej, gdzie przy marginalnej niestabilności atmosferycznej, ale wysokich uskokach prędkościowych wiatru dochodzi do rozwoju układów QLCS. Ponadto, w sezonie chłodnym parametry kinematyczne pozwalają na rozróżnienie intensywności, przy czym największe wartości związane są z układami derecho.

Pełna treść pracy: https://doi.org/10.1175/MWR-D-25-0029.1.