Treść komentarza do numerycznych prognoz meteorologicznych stanowi niezależne od biura prognoz meteorologicznych opracowanie wykonane w Centrum Modelowania Meteorologicznego i nie stanowi oficjalnej prognozy synoptycznej IMGW-PIB.
Opracowanie:
dr Grzegorz Duniec, Centrum Modelowania Meteorologicznego IMGW-PIB
Sytuacja synoptyczna w Europie z godziny 18 UTC, 16 VII 2023 roku
Przez Polskę przemieszczał się chłodny front atmosferyczny związany z niżem znajdującym się nad Morzem Norweskim z centrum 990 hPa. Jest to ośrodek dwucentrowy. W zasięgu izobary 995 hPa znajdują się dwa ośrodki o głębokości 990 hPa. Przed frontem chłodnym ukształtowała się linia konwergencji. Nad zachodnią Rosją, Białorusią, Ukrainą, Rumunią, Morzem Czarnym zalega klin wysokiego ciśnienia. Na wschód od klina wysokiego ciśnienia występuje płytki niż. Nad Morzem Barentsa występuje zatoka, w której występuje front chłodny. Nad Morzem Śródziemnym znajduje się obszar podwyższonego ciśnienia. Wschodni obszar Morza Śródziemnego występuje obszar niskiego ciśnienia. Nad Morzem Iberyjskim zalega płytki niż. Na zachód od Wysp Brytyjskich, nad Atlantykiem, występuje zatoka niskiego ciśnienia, w której znajduje się pofalowany front atmosferyczny.
Analiza górnego pola ciśnienia z dnia 16 VII 2023 roku, godzina 12 UTC
Zalegający nad Morzem Norweskim niż jest wysokim układem barycznym. Na wschodnią Europą zalega wysoki układ baryczny niskiego ciśnienia. Nad Europą centralną, środkową, aż po południową Skandynawią, Płw. Kolskim oraz Morzem śródziemnym izohipsy są gięte na kształt klina.
Analiza górnego pola wiatru, 13 VII 2023 roku, godzina 18 UTC
Nad Atlantykiem zalega prąd strumieniowy na wysokości FL320, z maksymalną prędkością w osi prądu 45 m/s. Nad Wyspami Brytyjskimi i Morzem Północnym występuje prąd strumieniowy na wysokości FL320, z maksymalną prędkością w osi prądu 45 m/s. Nad Zatoką Biskajską, północną Francją, Belgią, Holandią, północnymi Niemcami oraz północną Polską utrzymuje się prąd strumieniowy na wysokości FL340, z maksymalną prędkością w osi prądu 45 m/s. Nad Europą południowo zachodnią aż po południowe Niemcy zalega prąd strumieniowy na wysokości FL400, z maksymalną prędkością w osi prądu 45 m/s. Nad Europą wschodnią i południowo wschodnią występuje prąd strumieniowy na wysokości FL340/380, z maksymalną prędkością w osi prądu 42,5-45 m/s. Nad Bałtykiem, wschodnimi rejonami Szwecji oraz północnymi rejonami Szwecji i Norwegii utrzymuje się prąd strumieniowy na wysokości FL320, z maksymalną prędkością w osi prądu 50 m/s.
W obszarze przerywanej linii [1] występuje turbulencja czystego nieba w przedziale wysokości FL260/400. W obszarze przerywanej linii [2] występuje turbulencja czystego nieba w przedziale wysokości FL250/380. W obszarze przerywanej linii [3] występuje turbulencja czystego nieba w przedziale wysokości FL200/360. W obszarze przerywanej linii [4,5] występować będzie okazjonalnie turbulencja czystego nieba w przedziale wysokości FL220/320.
Analiza termiczna troposfery
Nad Islandią, Morzem Norweskim, Północnym, Barentsa, Skandynawią, na północnymi rejonami Francji, Niemcami oraz Belgią i Holandią zalega obszar chłodu. Nad Morzem Śródziemnym, południową Europą aż po Polskę znajduje się obszar bardzo ciepłego powietrza. Pozostały obszar kontynentu w zasięgu ciepła. Nad Morzem Śródziemnym, Europą południową aż po Polskę znajduje się w zasięgu powietrza zwrotnikowego. Nad Islandią, Morzem Norweskim zalega powietrze arktyczne. Pozostały obszar kontynentu w zasięgu powietrza polarno-morskiego.
Nad wschodnią Polską zalegała oś klina ciepła (powietrze zwrotnikowe). Za frontem atmosferycznym napływa powietrze polarno-morskie ciepłe. Północno zachodnie rejony kraju w zasięgu masy powietrza i niższej średniej temperaturze warstwy o grubości 500 hPa. Do Polski napływa powietrze z południowego zachodu.
Zalegająca masa powietrza na Polską była wilgotną masą powietrza w obrębie frontu atmosferycznego. Zapas wody w pionowym słupie powietrza o podstawie 1 m2 wynosi od 20 mm na zachodzie kraju do 44-48 mm na wschodzie kraju.
Rozwój sytuacji barycznej nad Europą
Południowe rejony Polski będą w zasięgu frontu chłodnego, który będzie związany z niżem, którego ośrodek zalegać będzie nadal nad Morzem Norweskim. Nad zachodnią Rosją nadal będzie występować płytki niż. Nad Morzem Barentsa i północno zachodnią Rosją występować będzie układ frontów atmosferycznych. W nocy 17/18 VII nad północno zachodnią Rosją rozbuduje się klin wysokiego ciśnienia. Na zachód od Wysp Brytyjskich zalegać będzie płytki układ niskiego znajdujący się w stadium okludowania. Nad Europą zachodnią rozbudowywać się będzie klina wysokiego ciśnienia. Nad Płw. Iberyjskim dojdzie do cyklogenezy i frontogenezy. Już w nocy zalegać będzie w zatoce pofalowany front z zamkniętą cyrkulacją cykloniczną. Głębokość wiru będzie płytka.
Rozwój górnego pola ciśnienia
Zalegający niż nad Morzem Norweskim będzie wysokim układem barycznym, układ zacznie się wypełniać. Proces wypełniania dotrze do poziomu 500 hPa. Wyżej głębokość wiru nie zmieni się. Niż znad Europy wschodniej nadal będzie wysokim układem barycznym. Na wysokości 300 hPa, nad Polską, izohipsy będą gięte na kształt zatoki. Nad Morzem Śródziemnym i północną Afryką zalegać będzie wysoki układ wysokiego ciśnienia. Wyż zacznie słabnąć.
Rozwój górnego pola wiatru
Nad południową Anglią, Belgią, Holandią, północnymi Niemcami i Bałtykiem zalegać będzie prąd strumieniowy na wysokości FL320, z maksymalną prędkością w osi prądu 45-55 m/s. Nad wschodnią Polską, Litwą występować będzie prąd strumieniowy na wysokości FL360, z maksymalną prędkością w osi prądu 50 m/s. Nad północną Hiszpanią, Zatoką Biskajską, Francją aż po Węgry ukształtuje się prąd strumieniowy na wysokości FL400, z maksymalną prędkością w osi prądu 50 m/s.
W obszarze przerywanej linii [1] występować będzie turbulencja czystego nieba w przedziale wysokości FL230/350.
Nad północno zachodnią Polską zalegać będzie prąd strumieniowy. We wtorek rano, w dzielnicach centralnych, na wysokości 300 hPa, prędkość wiatru osiągnie wartość 47,5 m/s.
Rozwój warunków termicznych troposfery
Obszar chłodu przemieści na wschód obejmujący Litwę, Łotwę i Estonię oraz północną Białoruś, a także Morze Białe i Płw. Kolski. Pozostały rozkład mas powietrze nie ulegnie istotnym zmianom.
Klin ciepła będzie się przemieszczał na wschód. W poniedziałek w południowo wschodniej części kraju nadal występować będzie klin ciepła. W nocy (17/18 VII) północne rejony kraju w zasięgu zatoki chłodu.
W poniedziałek napływać będzie powietrze z południowego zachodu. W wyniku przemieszczającej się zatoki zmieni się kierunek napływu mas powietrza. Już we wtorek rano napływać będzie masa powietrza z kierunku zachodnio-północno-zachodniego.
Ewolucja pola wilgotności w troposferze
Na wysokości 1,5 km zalegać będzie nad Polską rozproszony obszar zwiększonej wilgotności poprzeplatany obszarami zmniejszonej wilgotności.
Na wysokości 500 hPa w ciągu dnia jedynie w południowo wschodniej części kraju występować będzie zwiększona zawartość pary wodnej. Na pozostałym obszarze będzie sucho. W nocy jedynie nad północną częścią kraju występować będzie zwiększona wilgotność. Na pozostałym obszarze będzie sucho.
Na wysokości 9 km w ciągu dnia na wschodzie, w południowo wschodniej oraz częściowo na południu kraju występować będzie zwiększona wilgotność. Na pozostałym obszarze kraju będzie sucho. W nocy, jedynie w wąskiej strefie zalegającej od Suwałk, przez Łódź, aż po woj. opolskie, zalegać będzie zwiększona wilgotność. Na pozostałym obszarze będzie sucho.
W ciągu dnia zapas wody w pionowym słupie powietrza o podstawie 1 m2 (TPW) będzie wynosił od 16 mm na zachodzie kraju do 48 mm na południowym wschodzie kraju. Nad ranem we wtorek TPW osiągnie wartość 16-24 mm.
Prognoza zachmurzenia
Zachmurzenie ogólne będzie zmienne. Nad ranem we wtorek jedynie miejscami na północy, północnym zachodzie, zachodzie i południowym zachodzie zachmurzenie ogólne będzie duże. Na pozostałym obszarze zachmurzenie małe lub brak.
Na niebie występować będą chmury Cumulus oraz Cumulonimbus (o wierzchołkach do 12 km), na południu kraju możliwe Cb cap inc arc. Miejscami mogą występować chmury Stratocumulus oraz Stratocumulus cumulogenitus. W strefie opadów możliwe chmury pannus (Stratus fractus cumulonimbogenitus, Cumulus fractus cumulonimbogenitus).
W piętrze chmur średnich występować będą chmury Altocumulus. W rejonie chmur Cb mogą tworzyć się chmury Altocumulus cumulonimbogenitus. Możliwe także odmiany chmur Ac: undulatus, radiatus, lenticularis, castellanus/floccus. Lokalnie możliwe także chmury Altostratus.
W piętrze chmur wysokich należy oczekiwać chmur Cirrus fibratus/spissatus/uncinus, Cirrostratus fibratus/undulatus. Możliwe także chmury Cirrocumulus (lenticularis, undulatus). W rejonie chmur Cb możliwe chmury Cirrus spissatus cumulonimbogenitus oraz Cirrostratus fibratus cumulonimbogenitus.
Prognoza opadów
Występować będą opady przelotne deszczu o zmiennej intensywności opadu. Lokalnie opady będą dość intensywne.
Prognoza gradu
Możliwy opad gradu. Lokalnie gradziny osiągać będą rozmiary do 5-7 cm.
Prognoza burz
MUCAPE osiągać może wartość, lokalnie, do 3500 J/kg. Ścięcie wiatru w warstwie 6 km do 25 m/s. Wierzchołki chmur Cb mogą osiągać wysokość 12 km. Temperatura wierzchołków wyniesie do -50°C. Występować będą sprzyjające warunki do elektryzacji chmur i utworzenie pola elektrostatycznego wystarczającego do inicjalizacji wyładowań iskrowych. W południowej Polsce prawdopodobnie intensywność burz może być duża i lokalnie bardzo duża. Należy zaznaczyć, że obecność strefy zachmurzenia piętrzą średniego i wysokiego może wpływać na dynamikę burz, lokalnie je osłabiając. Zdarza się, że przemieszczające się burz „opływają” miejskie wyspy ciepła przemieszczając się na obrzeżach ww. obszarów. Z symulacji numerycznych wynika także, że wraz ze wzrostem prędkości wiatru w wysokością może wpływać na wydłużenie czasu życia chmury Cumulonimbus.
Prognoza pola wiatru
W ciągu dnia występować będą porywy wiatru, lokalnie do 50-90 km/h.
Prognoza widzialności
W strefie intensywnych opadów ograniczenie widzialności do 2-4 km.
W nocy lokalnie zmaleje deficyt punktu rosy i należy oczekiwać zamglenia z ograniczeniem widzialności do 2-5 km oraz lokalnie mgła.
