Od 28 marca 2025 r. wznawiamy prognozy zagrożenia pożarowego lasu na 2 dni. Prognozy wykonywane są dla całej Polski w rozdzielczości przestrzennej 2.8 km. Jest to pierwszy w Polsce system prognozowania zagrożenia pożarowego lasu w wysokiej rozdzielczości przestrzennej z tak długim horyzontem czasowym.
Dane meteorologiczne niezbędne do obliczeń zasilane są z numerycznego modelu pogodowego COSMO 2.8km. Zasadność podjętych prac i badań umotywowana była wysoką i niemalejącą od wielu lat w Polsce liczbą pożarów w lasach, która w związku z prognozowanymi globalnymi zmianami klimatycznymi może w przyszłości wzrastać.
Udostępniony przez IMGW-PIB wysokorozdzielczy system prognozowania zagrożenia pożarowego opracowano na podstawie kanadyjskiego systemu Fire Weather Index (FWI) [1], który jest najpowszechniej stosowanym na świecie systemem służącym do oceny zagrożenia pożarowego na obszarach leśnych. W skład systemu wchodzi sześć wskaźników (rys. 1) obliczanych codziennie na podstawie danych meteorologicznych z godziny 12 UTC (prędkość wiatru, temperatura i wilgotność powietrza, suma opadów atmosferycznych):
Wskaźnik wilgotności drobnych materiałów palnych (FFMC) – wskaźnik oceniający zawartość wody w górnej warstwie ściółki leśnej (1-2 cm głębokości) oraz w innych drobnych materiałach palnych (liście, małe gałązki); wskaźnik ocenia również względną łatwość zapłonu.
Wskaźnik wilgotności średnich materiałów palnych (DMC) – wskaźnik oceniający zawartość wody w warstwie częściowo rozłożonej ściółki leśnej (5-10 cm głębokości) oraz w średniej wielkości materiałach palnych (gałęzie); wskaźnik oceniać może względną łatwość zapłonu na skutek wyładowań atmosferycznych.
Wskaźnik wilgotności dużych materiałów palnych (DC) – wskaźnik oceniający zawartość wody w głębszych i zwartych warstwach organicznych gleby (10-20 cm głębokości) oraz w większych materiałach palnych (pnie drzew); wskaźnik informować może o ewentualnych trudnościach w dogaszaniu pożarów (tzw. mop-up).
Wskaźnik szybkości rozprzestrzeniania się ognia (ISI) – wskaźnik oceniający prawdopodobną szybkość rozprzestrzeniania się ognia we wczesnej fazie pożaru po wystąpieniu zapłonu (na podstawie wskaźnika FFMC i prędkości wiatru).
Wskaźnik dostępności materiałów palnych (BUI) – wskaźnik oceniający prawdopodobną ilość dostępnych (suchych) materiałów palnych do spalania po wystąpieniu zapłonu (na podstawie wskaźników DMC i DC).
Wskaźnik ogólnego zagrożenia pożarowego (FWI) – wskaźnik oceniający ogólne zagrożenie pożarowe lasu oraz prawdopodobną intensywność pożaru po wystąpieniu zapłonu (na podstawie wskaźników ISI i BUI).
Wskaźniki oceniają zagrożenie pożarowe występujące w lesie w godzinach popołudniowych (między 12 a 14 UTC). Zagrożenie pożarowe określane jest w nich za pomocą wyznaczonych i stosowanych przez EFFIS [2] klas zagrożenia: bardzo niskie, niskie, średnie, wysokie, bardzo wysokie, ekstremalne [3].
System IMGW-PIB generuje codziennie prognozę dla wszystkich wskaźników. Obliczenia wykonywane są 2 razy dziennie na podstawie danych z numerycznego modelu pogodowego COSMO 2.8km (realizacja z 12 i 00 UTC) .
- Canadian Forest Fire Weather Index System – https://cwfis.cfs.nrcan.gc.ca/background/summary/fwi
- European Forest Fire Information System – https://effis.jrc.ec.europa.eu/about-effis/technical-background/fire-danger-forecast
- klasa ekstremalna stosowana jest tylko w przypadku wskaźnika FWI.