Drakonidy, uważaj gdy smok się obudzi - Centrum Modelowania Meteorologicznego IMGW-PIB

Drakonidy z okolic Tucson w Arizonie (2013 rok). Źródło zdjęcia: facebook.com/SeanParkerPhotography

Ślady kosmicznych podróżników

W naszym Układzie Słonecznym krążą pierścienie pyłu, które pokrywają się w przybliżeniu z orbitą dawno rozpadłej albo wciąż jeszcze krążącej komety. Tak jak my pozostawiamy ślady na śniegu, tak komety pozostawiają swój ślad w przestrzeni kosmicznej. W pierścieniu pozostawionym przez kometę krąży przede wszystkim pył, który kiedyś został wyrzucony z tej komety. Kiedy więc Ziemia, krążąc po swojej orbicie, przechodzi przez taki pierścień pyłu, obserwujemy zwiększoną liczbę meteorów, czyli rój meteorów.

Roje meteorów i ich nazwy

Roje meteorów, przez które co roku przechodzi Ziemia w tym samym czasie, mają własne nazwy pochodzące od gwiazdozbiorów, w których znajduje się pozorny punkt wyjściowy roju (radiant). Mamy więc rój zwany Perseidami, którego radiant znajduje się w Perseuszu i którego maksimum następuje 11 sierpnia oraz rój Leonid, którego radiant leży w gwiazdozbiorze Lwa, a maksimum przypada na 17 listopada.

Drakonidy

To stały, coroczny rój meteorów o aktywności występującej między 6 a 10 października z maksimum przypadającym na 8 października. Drakonidy powstają, gdy Ziemia zderza się z kawałkami pyłu wyrzuconego przez kometę 21P/Giacobini-Zinner (stąd kiedyś używana była nazwa Giacobinidy), która okrąża Słońce w ciągu 6,6 roku i wędruje aż w pobliże Jowisza. Radiant znajduje się w gwiazdozbiorze Smoka, który świeci wysoko na niebie blisko zenitu.

Świecące spadające gwiazdy

Przestrzeń pomiędzy planetami, tak jak i pomiędzy gwiazdami, nie jest pusta. Zawiera ona wiele gazu i pyłu o różnych rozmiarach. Do cząstek pyłu należą głównie małe cząsteczki, o średnicach od 0,5 do 5 mm, nazwane meteoroidami (gr. meteôron – unoszący się). Meteoroidy stają się dla nas widoczne, kiedy z wielką prędkością, 30 km/s i więcej, wchodzą w atmosferę Ziemi. Na wysokości około 100 km, w wyniku zderzenia meteoroidu z cząstkami atmosfery powstaje tak wiele ciepła, że jego część wyparowuje. Ściśnięte cząsteczki gazów zderzają się z innymi cząsteczkami i atomami powietrza i pobudzają je do świecenia. Świecenie to obserwujemy jako znane, krótkotrwałe zjawisko świetlne zwane meteorem, albo potocznie „spadającą gwiazdą”. W taki właśnie sposób wzdłuż drogi meteorytu powstaje długi, świecący kanał powietrzny, który widzimy na niebie jako meteor. Najmniejsze cząstki pyłu całkowicie wyparowują podczas swej drogi poprzez atmosferę ziemską. Wnikliwy jednak obserwator może zaobserwować do kilku meteorów na godzinę. Jednak codziennie w atmosferę ziemską wpadają niezliczone meteoroidy, których nie widać.

Informacje dla obserwujących

Przewidywany szczyt Drakonidów: 9 października 2022, godzina 01:00 UTC (03:00 czasu urzędowego)
Najlepszy czas na obserwacje: wieczór 8 października
Faza Księżyca: Księżyc w pełni dnia 9 października, godzina 20:55 UTC (22:55 czasu urzędowego) – niestety będzie to utrudniać obserwacje
Radiant: blisko południowej granicy gwiazdozbioru Smoka (nazwa łacińska Draco)

Źródło grafiki: na podstawie https://pp3.sourceforge.net/

Ilość meteorów w szczycie: 10 Drakonidów na godzinę – w rzadkich przypadkach ognisty Smok wyrzucić może setki meteorów w ciągu jednej godziny

Sytuacja synoptyczna

W godzinach nocnych początkowo front chłodny w centrum, w miarę upływu czasu przesunie się na wschód. Na terenie całego kraju chmury Stratocumulus. Mogą być wbudowane chmury Cb. Chmury Ac, As początkowo w centrum a w drugiej połowie nocy w obszarze Polski wschodniej.

W nocy temperatura od 7°C w Szczecinie do 13°C w Rzeszowie. Wiatr zachodni od 3 do 14 km/h. Możliwe zamglenia ograniczające widzialność. Możliwe opady przelotne deszczu. W strefie opadu mogą tworzyć się niskie chmury St fra.