Zaledwie 10 dni po zakończeniu ostatniej sierpniowej fali upałów, 7 września br. zanotowano lokalne spadki temperatury powietrza poniżej 0^◦C. Czy zjawisko to możemy zaliczyć do anomalii pogodowych?

Wschodnia Polska była w tym czasie w zasięgu układu wyżowego rozciągającego się od Ukrainy po Bałtyk, Skandynawię i Morze Norweskie. We wschodniej części tego wyżu miał miejsce słaby napływ chłodniejszego i bardziej suchego powietrza z Europy Północnej.  Za sprawą właśnie tego powietrza 7 września nad ranem mieliśmy do czynienia z lokalnymi przymrozkami na Mazowszu i Podlasiu. Była to nietypowa dla września sytuacja synoptyczna, bowiem miesiąc ten na ogół charakteryzuje się niżami idącymi z nad Atlantyku.

Dni, gdy temperatura powietrza spada poniżej 0^◦C zdarzają się we wrześniu bardzo rzadko.

Na zachodzie kraju i nad morzem są praktycznie niespotykane. Średnia dla całego kraju za ostatnie 30 lat wynosi mniej niż jeden dzień. Najczęściej występują  na północnym wschodzie i w górach, średnio 0.5-0.9 dnia. Rzadziej w centrum oraz na południu, około 0.1-0.4 dnia. W latach 1992-2021 na stacjach we Wrocławiu, Zielonej Górze, Gorzowie, Koszalinie i Gdańsku ujemna temperatura we wrześniu w ogóle nie występowała.

Wrzesień  2000 i 2002 roku zapisał się na północnym wschodzie kraju liczbą 4-5 dni z temperaturą poniżej 0^◦C. Jest to rekord dla ostatnich 30 lat spośród analizowanych stacji. Po 3 dni zanotowano w 1993 i 2001 roku, również na północnym wschodzie. W latach 2003-2021 wrześniowe spadki temperatury do wartości ujemnych zdarzały się znacznie rzadziej niż w latach 1992-2002, co jest skutkiem postępującej zmiany klimatu. Dni z temperaturą ujemną występują w ostatnich latach co raz rzadziej nie tylko we wrześniu, ale również ogólnie w pozostałych miesiącach.

Interesuje Cię, jakie sytuacje synoptyczne spowodowały w Polsce spadki temperatury powietrza we wrześniu poniżej 0^◦C w ostatnich 30 latach? Zapoznaj się z naszym krótkim opisem w poniższym dokumencie:

Opracowanie: dr Alan Mandal, dr Grzegorz Duniec, dr Michał Ziemiański, dr Adam Jaczewski, Centrum Modelowania Meteorologicznego IMGW-PIB

Opracowanie graficzne: dr Alan Mandal, Centrum Modelowania Meteorologicznego IMGW-PIB