Przepływ powietrza w atmosferze może być zróżnicowany zależnie od jej poziomu (izobarycznego, hPa) i zmieniać się
w czasie i przestrzeni. Zależnie od sytuacji powietrze może przemieszczać się na znaczne odległości i w krótkich
odstępach czasu lub stagnować nad danym obszarem, np. przy blokadzie wyżowej. Trajektorie wsteczne są pomocnym
narzędziem do oceny napływu mas powietrza w dniach poprzedzających analizowany termin. Pozwalają ustalić 1)
skąd masa powietrza dotarła nad dany punkt, a śledząc drogę jaką przebyła łatwiej jest określić 2) nad jakim
obszarem się uformowała i jakie były jej cechy źródłowe oraz jakim przemianom mogła ulegać. Ma to znaczenie np. w
analizie zmian sytuacji synoptycznej i prognozowaniu pogody ale również m.in. w ocenie transportu zanieczyszczeń.
Trajektorie wsteczne obliczane są na podstawie prognoz z 7 dni poprzedzających start analizy. Miejsce na mapie
oznaczone liczbą 7 wskazuje lokalizację porcji powietrza 7 dni przed wygenerowaniem symulacji. Linie łączące
numery wskazują ścieżkę przemieszczania się porcji powietrza. Analiza obejmuje zmiany na trzech poziomach
ciśnieniowych atmosfery. Począwszy od najwyżej położonego względem powierzchni terenu lub morza: 700 hPa (średnio
na wysokości ok 3 000 m n.p.m. - oznaczony linią koloru niebieskiego), 850 hPa (ok.1 500 m n.p.m., linia czarna) i
950 hPa (kilku metrów nad poziomem gruntu, linia czerwona).
Model:
Termin startu:
Ośrodki niskiego i wysokiego ciśnienia to kluczowe elementy cyrkulacji atmosfery: niże (cyklony) zwykle
niosą zmienną, wietrzną i często wilgotną pogodę, a wyże (antycyklony) sprzyjają stabilnej pogodzie.
Istnieje wiele sposobów identyfikacji takich ośrodków i śledzenia ich w danych numerycznych.
Tutaj wykorzystane jest proste podejście: wykrywanie lokalnych minimów i maksimów w polu PMSL (ciśnienia
na poziomie morza), a następnie łączenie ich w czasie, aby zobrazować przemieszczanie się układów. Metoda
najlepiej sprawdza się dla modeli globalnych, takich jak GFS i ECMWF IFS, które obejmują rozległy obszar.
W przypadku modeli obejmujących mniejsze obszary skuteczność może spadać - zwłaszcza gdy ośrodki są słabo
zarysowane - i poprawna identyfikacja udaje się zwykle wtedy, gdy układy są wyraźne i dobrze uformowane.